Wie op 4 mei om 20.00 uur wil demonstreren om aandacht te vragen voor de oorlog in Gaza, kan op zeer weinig begrip rekenen in de Nederlandse samenleving. Meer dan negentig procent van de Nederlanders vindt dat ‘geen enkel doel’ het verstoren van de twee minuten stilte tijdens dodenherdenking rechtvaardigt.
Dat blijkt uit een onderzoek onder 28.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel. ,,Deelnemers vinden het recht op demonstreren belangrijk, maar vinden ook dat dat niet altijd, overal, op elke manier moet kunnen’’, stelt Daphne Cornelisse, onderzoeker bij EenVandaag. ,,Vooral protest bij de dodenherdenking roept heel veel weerstand op, zien we in het onderzoek. Dat zou een dag, of op z’n minst een moment, van nationale eenheid moeten zijn, zeggen mensen. Dat mag volgens hen om geen enkele reden worden verstoord.’’
91 procent van de ondervraagden vindt dus dat de dodenherdenking om 20.00 uur zeker niet het moment is om aandacht te vragen voor de oorlog in Gaza, maar ook een protest op een ander moment op 4 mei kan op weinig sympathie rekenen. 74 procent van de ondervraagden vindt dat niet kunnen, vooral omdat die dag in het teken moet staan van herdenken.
Opvallend is dat de mening daarover sterk verschilt per politieke stroming. Veel links-progressieve kiezers vinden dat er niet tijdens de twee minuten stilte mag worden geprotesteerd, maar wel op een ander moment op 4 mei aandacht mag worden gevraagd voor de oorlog in Gaza. Onder GroenLinks/PvdA-stemmers vindt bijvoorbeeld 46 procent dat dat moet kunnen.
Uit de peiling blijkt ook dat protesten op 4 mei tegen antisemitisme op net zo weinig begrip kunnen rekenen als een pro-Palestijns protest.
Van de ondervraagden is 51 procent voor een verbod op alle protesten op 4 mei. Bijna evenveel mensen zijn sowieso voor een inperking van het demonstratierecht. Zij vinden dat het door demonstranten wordt misbruikt en dat de samenleving de dupe is van uit de hand lopende protesten. Het aantal, de locaties en de vorm van de protesten zouden volgens die groep moeten worden ingeperkt.
Opvallend is, zo meldt EenVandaag, dat die mening het meest voorkomt bij kiezers van BBB, PVV, NSC en VVD, de partijen die een kabinet proberen te formeren. Het wordt uit het onderzoek niet duidelijk of het bijvoorbeeld BBB-stemmers vooral om het inperken van Gaza- en Extinction Rebellion-demonstraties gaat of dat ze ook een inperking van overlastgevende boerenprotesten zouden goedkeuren.
Van alle 28.000 ondervraagden is 89 procent van plan zelf ook twee minuten stil te zijn zaterdagavond. Van de kleine minderheid die dat niet van plan is, doet een deel dat niet ‘omdat het hypocriet is’ vanwege de Gaza-oorlog.
Overal in Nederland staan gemeenten en 4 en 5 mei-comités op scherp voor de dodenherdenking. Ze vrezen net als in Amsterdam voor verstoringen door pro-Palestina-demonstranten.